Het designmagazine dat niet over design gaat

Designmagazine MacGuffin is onweerstaanbaar: alledaags spul, getoond met filosofische en kunstzinnige allure. Het eigenzinnige blad gaat nu eens niet over spullen, wat ze kosten en waar je ze kunt kopen.

Jeroen Junte 28 mei 2015, 21:00

Beeld .

Een designmagazine dat niet over design gaat, kan dat? Ja. Het bestaat zelfs. MacGuffin is een nieuw halfjaarlijks tijdschrift over de materiële dingen in ons dagelijks leven. Elk nummer van dit Engelstalige tijdschrift dat in Nederland wordt gemaakt, is geheel gewijd aan slechts één gebruiksvoorwerp. In het eerste nummer, dat vorige maand is verschenen, is dat Het Bed. Maar verwacht geen pagina's vol strak gestileerde slaapkamers of wellustige designbedden die met pornografische directheid zijn afgebeeld op glimmend papier.

Wat dan wel? Een vergelijkend onderzoek naar vogelnestjes, het Hilton-bed van John & Yoko naast de slaapkamers van Airbnb-huizen, patentaanvragen voor bedconstructies en doormidden gesneden taarten die zo zijn gefotografeerd dat ze lijken op advertenties voor ergonomische matrassen. Op pagina's van mat papier en in een sobere lay-out ook nog eens.

Het zou zomaar een gekunsteld allegaartje kunnen worden, zo'n tijdschrift waarbij de makers hun persoonlijke fascinaties volgen. MacGuffin is juist een verademing. Eindelijk een designblad dat niet gaat over spullen, hoe ze eruit zien, wat ze kosten en waar je ze kunt kopen. In 224 pagina's verkent dit bookazine de rol die deze spullen nou eigenlijk spelen in ons leven en welke intieme, soms zelfs bizarre band we ermee opbouwen.

Eindelijk een designblad dat niet gaat over spullen, hoe ze eruit zien, wat ze kosten en waar je ze kunt kopen

Filmverwijzing

De magazinetitel verwijst naar de films van Alfred Hitchcock waarin een 'MacGuffin' een onbetekenend object is dat de plot van een verhaal in gang zet maar verder geen rol speelt. Alleen al daarom is het een even voor de hand liggende als spannende keuze om als eerste het bed uit te lichten: een intieme plek waar ons leven niet alleen begint maar zich vervolgens ook voor eenderde afspeelt. Veel persoonlijker kan een meubelstuk niet worden.

Met deze alledaagsheid slaat de MacGuffin de spijker op de kop. Design wordt opgefrist door een nieuwe realiteitszin; niet langer zetten expressieve pronkstukken de toon, maar praktische producten. Op bladengebied is deze nieuwste zakelijkheid in 2012 geïntroduceerd door Appartemento, het succesmagazine uit Spanje dat uitsluitend 'echte' interieurs afbeeldt, soms met de vaat nog op het aanrecht.

De aanpak van MacGuffin is filosofischer en kunstzinnig. In een puntig essay beschrijft de Amerikaanse designcriticus Sam Jacobs de drang van de mens om de wereld naar zijn hand te zetten aan de hand van het allereerste designobject, een stenen handbijl van 2 miljoen jaar oud, gevonden in Tanzania. Iets verderop staat een fotoreportage van Turkse jongetjes die vlak na hun besnijdenis in bed rusten.

Meer gewone dingen die mogen shinen

Works That Work is traditioneler, maar minstens zo boeiend als MacGuffin.Het designmagazine Works That Work (uitgeverij Typotheque, 15euro) volgt de meer traditionele wetten van het bladenmaken. Maar dit halfjaarlijkse ‘magazine for unexpected creativity’ is minstens zo interessant als MacGuffin. In compact formaat en amper 100pagina’s wordt een reis om de wereld gemaakt. Ook in dit designmagazine zijn het vooral de gewone dingen die mogen shinen op helder vormgegeven pagina’s Works That Work wordt gemaakt en uitgegeven door grafisch vormgever Peter Bilak uit Den Haag. Elk nummer heeft een thema; bij editie vijf, die vorige maand is verschenen, is dat The Edges of Legality. De uitgave bevat onder meer een recensie van het alternatieve betaalmiddel Brixton Pond in Zuid-Londen, een fotoreportage van producten die Amerikaanse gevangenen hebben gemaakt van wc-rollen (een papier-maché kastje) of batterijen (zoals een aansteker) en een reisverhaal naar de Chinese fabrieken waar aan de lopende band nepschilderijen worden gemaakt. De journalistieke verhalen over doe-het-zelfdesign gaan vergezeld van indrukwekkende fotografie.

Creators

MacGuffin is bedacht en gemaakt door kunsthistorica Kirsten Algera en landschapsarchitect en kunstenaar Ernst van der Hoeven, eerder medeverantwoordelijk voor Club Donny, een vernieuwend tijdschrift over tuin- en landschapsarchitectuur dat anderhalf jaar geleden ter ziele ging. Dat de makers Nederlands zijn, blijkt overduidelijk door bijdragen van de Delftse architectuurprofessor Wouter Vanstiphout, ontwerper Chris Kabel, het Rotterdamse fotografenduo Labadie/Van Tour, kunstenaar Ronald Tienhoven en Madelon Vriesendorp, kunstenares en medeoprichter van architectenbureau OMA. Logisch dat bij het werken aan een nieuw tijdschrift eerst in de eigen kennissenkring wordt geworven, maar het ons-kent-ons-gehalte is nu wel heel hoog.

Het zou fijn zijn als de blik nog verder wordt verruimd - tot ver buiten de landsgrenzen zelfs, want het magazine heeft internationale potentie. Een van de leukste bijdragen is van een IJslands kunstenaarsduo dat zijn houten Ikea-bed heeft ingekerfd met scènes uit hun dagelijks leven. Het is juist die mix van alledaagse voorwerpen die nonchalant worden gepresenteerd in een kosmopolitische setting, die MacGuffin uniek en onweerstaanbaar maakt. Eigenlijk zoals je eigen bed.